Lekcja ciszy

W tym poście znajdziecie następujące informacje:

Co to jest Lekcja Ciszy
Jak się ją przeprowadza
Jak wpływa na dzieci
Dlaczego Maria Montessori wprowadziła ją do swoich placówek

Jak zazwyczaj w wersji do słuchania lub czytania ;).

Początki Lekcji Ciszy można upatrywać kiedy to Maria Montessori pracowała z dziećmi głuchymi. Inspiracje do pracy z nimi szukała między innymi w pracach dr. Itarda, francuskiego lekarza, który również pracował z dziećmi głuchymi i często inspirował Marię Montessori.

Na początku Maria Montessori próbowała dzieci zmotywować do słuchania i w tym celu przeprowadzała z nimi różne ćwiczenia. Jedno z nich polegało na tym, że dzieci stały odwrócone do MM tyłem aby nie widziały jej ruchu ust. Maria Montessori wymawiała cichutko ich imiona i to dziecko, które usłyszało swoje imię podchodziło do MM. Ćwiczenia te długo trwały, ponieważ klasy były liczne nawet do 60 uczniów. Ale takie aktywności powodowały, że dzieci zaczynały słyszeć, a następnie mówić.

Kolejnym ważnym zdarzeniem, które nakierowało Marię Montessori, to pokazanie dzieciom niemowlaka. Pewnego dnia do przedszkola przyszła mama z czteromiesięczną dziewczynką, otuloną od stóp do głów w chustę. Dziewczynka smacznie spała, a od jej postaci emanował spokój. Maria Montessori wzięła ją na ręce i zaniosła do klasy. Jej uczniowie szybko otoczyli ją zaciekawieni, a Maria powiedziała do nich: „Przyniosłam Wam nauczyciela” – to zdanie bardzo zaintrygowało dzieciaki. Maria usiadła na wysokim krześle i powiedziała: „Nikt nie potrafi być tak cicho jak to dziecko” – dzieci zamilkły i przypatrywały się niemowlęciu. „Nikt z Was nie potrafi tak równiutko trzymać swoich nóg” – dzieci poprawiły swoje pozycje. „Nikt z Was nie oddycha tak cichutko jak to niemowlę” – niektóre dzieci próbowały wstrzymać swój oddech.

MM wspomina w swoich książkach, że w klasie zapanowała cudowna cisza. Dzieci mogły usłyszeć tykanie zegara, co dzieje się za oknem czy bzyczenie muchy. To ćwiczenie bardzo się dzieciom spodobało, a ponieważ MM zawsze powtarzała czynności które sprawiały im radość, w niedługim czasie dzieci miały więcej możliwości do „robienia ciszy”.

Przy przeprowadzaniu Lekcji Ciszy obowiązują pewne zasady:

Lekcja Ciszy nie jest metodą na uciszenie klasy.
Przeprowadza się ją w grupach już zintegrowanych, a więc rzadko na początku roku, kiedy dzieci się nie znają.
Jest dobrowolna.
Można ją organizować w grupie jak i z pojedynczym dzieckiem.
Przeznaczona dla dzieci w wieku przedszkolnym jak i starszym.

Obecnie Lekcję Ciszy można realizować na wiele sposobów. Przedstawię Wam niektóre z nich.

TABLICZKA NA ŚCIANIE

Na ścianie w klasie wiesza się drewnianą tabliczkę z napisem CISZA. W trakcie zajęć jest ona powieszona napisem do ściany, czasami jednak nauczyciel odwraca tabliczkę i dziecko, które spostrzeże napis przestaje mówić i nieruchomieje. Każde kolejne dziecko, które zauważy zachowanie kolegi również milknie. Cisza szybko rozprzestrzenia się po całej klasie.

SIEDZENIE W KRĘGU

Dzieci siadają w kręgu i podają sobie z rąk do rąk różne przedmioty wymagające od nich precyzji, skupienia i dokładności, jak na przykład:

Spirala z drewnianymi koralikami

dzwoneczek – tak aby nie zadzwonił
szklankę z wodą – tak aby się nie wylała
zapaloną świeczkę – tak aby nie zgasła
miseczkę z kulką – podajemy dalej kiedy kulka się nie rusza
spirala z drewnianymi koralikami – kiedy koraliki ucichną

Dzieci siedzą w kręgu z zamkniętymi oczami i wyciągniętą ręką. Kiedy nauczyciel nakropi kroplę wody na dłoń dziecka, otwiera ono oczy. W takcie trwanie Lekcji Ciszy można przyciemnić pomieszczenie, dzieci czasami nawet zasypiają,

CHODZENIE PO LINII

Kolejnym pomysłem na realizację lekcji ciszy to chodzenie po wyznaczonej linii, trzymając różne przedmioty w ręce:

tacę z piórkiem – staramy się aby piórko nie odfrunęło
łyżkę z kasztanem – tak aby nie spadł

Dzieci, które praktykują Lekcję Ciszy łatwiej się koncentrują, wyciszają oraz zauważają swoje życie wewnętrzne. Dostrzegają swoje myśli i odczucia organizmu. Uczą się panowania nad własnym ciałem oraz współpracy w grupie.

Nie wiem jak Wy, ale ja od dzisiaj wprowadzam Lekcje Ciszy w naszym domu.