W tym poście znajdziecie następujące informacje:
- Co to jest Lekcja Ciszy
- Jak się ją przeprowadza
- Jak wpływa na dzieci
- Dlaczego Maria Montessori wprowadziła ją do swoich placówek
Jak zazwyczaj w wersji do słuchania lub czytania ;).
Początki Lekcji Ciszy można upatrywać kiedy to Maria Montessori pracowała z dziećmi głuchymi. Inspiracje do pracy z nimi szukała między innymi w pracach dr. Itarda, francuskiego lekarza, który również pracował z dziećmi głuchymi i często inspirował Marię Montessori.
Na początku Maria Montessori próbowała dzieci zmotywować do słuchania i w tym celu przeprowadzała z nimi różne ćwiczenia. Jedno z nich polegało na tym, że dzieci stały odwrócone do MM tyłem aby nie widziały jej ruchu ust. Maria Montessori wymawiała cichutko ich imiona i to dziecko, które usłyszało swoje imię podchodziło do MM. Ćwiczenia te długo trwały, ponieważ klasy były liczne nawet do 60 uczniów. Ale takie aktywności powodowały, że dzieci zaczynały słyszeć, a następnie mówić.
Kolejnym ważnym zdarzeniem, które nakierowało Marię Montessori, to pokazanie dzieciom niemowlaka. Pewnego dnia do przedszkola przyszła mama z czteromiesięczną dziewczynką, otuloną od stóp do głów w chustę. Dziewczynka smacznie spała, a od jej postaci emanował spokój. Maria Montessori wzięła ją na ręce i zaniosła do klasy. Jej uczniowie szybko otoczyli ją zaciekawieni, a Maria powiedziała do nich: „Przyniosłam Wam nauczyciela” – to zdanie bardzo zaintrygowało dzieciaki. Maria usiadła na wysokim krześle i powiedziała: „Nikt nie potrafi być tak cicho jak to dziecko” – dzieci zamilkły i przypatrywały się niemowlęciu. „Nikt z Was nie potrafi tak równiutko trzymać swoich nóg” – dzieci poprawiły swoje pozycje. „Nikt z Was nie oddycha tak cichutko jak to niemowlę” – niektóre dzieci próbowały wstrzymać swój oddech.
MM wspomina w swoich książkach, że w klasie zapanowała cudowna cisza. Dzieci mogły usłyszeć tykanie zegara, co dzieje się za oknem czy bzyczenie muchy. To ćwiczenie bardzo się dzieciom spodobało, a ponieważ MM zawsze powtarzała czynności które sprawiały im radość, w niedługim czasie dzieci miały więcej możliwości do „robienia ciszy”.
Przy przeprowadzaniu Lekcji Ciszy obowiązują pewne zasady:
- Lekcja Ciszy nie jest metodą na uciszenie klasy.
- Przeprowadza się ją w grupach już zintegrowanych, a więc rzadko na początku roku, kiedy dzieci się nie znają.
- Jest dobrowolna.
- Można ją organizować w grupie jak i z pojedynczym dzieckiem.
- Przeznaczona dla dzieci w wieku przedszkolnym jak i starszym.
Obecnie Lekcję Ciszy można realizować na wiele sposobów. Przedstawię Wam niektóre z nich.
TABLICZKA NA ŚCIANIE
Na ścianie w klasie wiesza się drewnianą tabliczkę z napisem CISZA. W trakcie zajęć jest ona powieszona napisem do ściany, czasami jednak nauczyciel odwraca tabliczkę i dziecko, które spostrzeże napis przestaje mówić i nieruchomieje. Każde kolejne dziecko, które zauważy zachowanie kolegi również milknie. Cisza szybko rozprzestrzenia się po całej klasie.
SIEDZENIE W KRĘGU
Dzieci siadają w kręgu i podają sobie z rąk do rąk różne przedmioty wymagające od nich precyzji, skupienia i dokładności, jak na przykład:
- dzwoneczek – tak aby nie zadzwonił
- szklankę z wodą – tak aby się nie wylała
- zapaloną świeczkę – tak aby nie zgasła
- miseczkę z kulką – podajemy dalej kiedy kulka się nie rusza
- spirala z drewnianymi koralikami – kiedy koraliki ucichną
Dzieci siedzą w kręgu z zamkniętymi oczami i wyciągniętą ręką. Kiedy nauczyciel nakropi kroplę wody na dłoń dziecka, otwiera ono oczy. W takcie trwanie Lekcji Ciszy można przyciemnić pomieszczenie, dzieci czasami nawet zasypiają,
CHODZENIE PO LINII
Kolejnym pomysłem na realizację lekcji ciszy to chodzenie po wyznaczonej linii, trzymając różne przedmioty w ręce:
- tacę z piórkiem – staramy się aby piórko nie odfrunęło
- łyżkę z kasztanem – tak aby nie spadł
Dzieci, które praktykują Lekcję Ciszy łatwiej się koncentrują, wyciszają oraz zauważają swoje życie wewnętrzne. Dostrzegają swoje myśli i odczucia organizmu. Uczą się panowania nad własnym ciałem oraz współpracy w grupie.
Nie wiem jak Wy, ale ja od dzisiaj wprowadzam Lekcje Ciszy w naszym domu.